Διαφορές, ομοιότητες, και ηθικές εκτιμήσεις
Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ της Συμβουλευτικής Αστρολογίας, της Ψυχολογικής Αστρολογίας, και της Ψυχοθεραπείας;
Εκτιμώντας ότι η Συμβουλευτική Αστρολογία είναι ένας γενικός όρος που καλύπτει τους περισσότερους τύπους αστρολογιών, η ψυχολογική αστρολογία είναι ένα εξειδικευμένο πεδίο που εστιάζει στη βελτίωση και την ολοκλήρωση της προσωπικότητας.
Oι σύγχρονες, μακρόχρονες, εργασίες, οι οποίες απαιτούν από τον πελάτη να κινήσει μόνος του τη διαδικασία της αυτό-εξερεύνησης και αποκάλυψης διαφοροποιούν την ψυχολογική αστρολογία από την ψυχοθεραπεία. Υπάρχει μια χαρακτηριστική ομοιότητα μεταξύ της ψυχολογικής αστρολογίας και της ψυχοθεραπείας, δεδομένου ότι και οι δύο έχουν παρόμοιους στόχους και μπορούν να χρησιμοποιήσουν παρόμοιες τεχνικές.
Εντούτοις, οι αστρολόγοι που δεν εκπαιδεύονται στην ψυχοθεραπεία ίσως να αντιμετωπίσουν ηθικούς περιορισμούς όταν κληθούν να συμβουλεύσουν τους πελάτες τους παρέχοντας προβλέψεις για τρέχοντα ζητήματα.
Συμβουλευτική Αστρολογία
Στο τμήμα “D” του κώδικα δεοντολογίας της ISAR (Διεθνής Κοινότητα για την Αστρολογική Έρευνα), η Συμβουλευτική Αστρολογία ορίζεται ως εξής:
Οι υπηρεσίες ενός Αστρολογικού σύμβουλου περιλαμβάνουν τη συζήτηση ενός αστρολογικού χάρτη προκειμένου
- να βοηθήσει τα άτομα να αναγνωρίσουν τις δυνάμεις και τα ταλέντα τους,
- να τους παρέχει τη διορατικότητα στα ζητήματα ζωής,
- να διαφωτίζει τα σχέδια για τη βελτίωση και την εξέλιξη,
- να επιβεβαιώνει την αυτογνωσία
- να προτείνει το σκοπό της ζωής,
- να αποκαλύπτει τις περιόδους κρίσης και τις ευκαιρίες
- να διερευνά τη σημασία μιας ιδιαίτερης εμπειρίας ή μιας φάσης στη ζωή του ατόμου, ή
- να παρέχει οδηγίες για το σωστό συγχρονισμό ή για τις αποφάσεις του όσον αφορά ένα ιδιαίτερο σχέδιο δράσης.
Εξ ορισμού, όταν οι αστρολόγοι συνεργάζονται με άτομα ή ζευγάρια και εξετάζουν τα παραπάνω θέματα τότε, παρέχουν επαγγελματική συμβουλή ή συμβουλεύουν. Η διαφορά στις προθέσεις μας γίνεται λιγότερο σαφής, όταν μερικοί αστρολόγοι προσπαθούν να διαφοροποιήσουν «την επαγγελματική συμβουλή» (consulting) από «την παροχή συμβουλών» (counseling).
Σύμφωνα με το λεξικό μου, o σύμβουλος (consultant) παρέχει «τις ειδικές ή επαγγελματικές συμβουλές», ενώ ως σύμβουλος (counselor) ορίζεται ως «εκείνος που συμβουλεύει, συνιστά». Τεχνικά, υπάρχει, εάν υπάρχει, μία μικρή διαφορά μεταξύ των δύο. Εντούτοις, «η παροχή συμβουλών» συνδέεται συχνά με τον τομέα της συμβουλευτικής ψυχολογίας, όπως με έναν «σύμβουλο γάμου».
Εν προκειμένω, «η παροχή συμβουλών» ευθυγραμμίζεται περισσότερο με την ψυχολογία παρά με την «επαγγελματική συμβουλή».
Έστω και έτσι, στην αστρολογία, οι δύο όροι διαφοροποιούνται ελάχιστα και για τους σκοπούς αυτού του άρθρου θα θεωρηθούν συνώνυμοι.
Ενώ μερικοί αστρολόγοι μπορούν να περιοριστούν στη συγγραφή και την έρευνα, ή να ειδικευτούν σε οικονομικά ή επιχειρηματικά θέματα, ή άλλα εξειδικευμένα πεδία, θα ήταν δικαιότερο να πούμε ότι οι περισσότεροι επαγγελματίες αστρολόγοι παρέχουν τουλάχιστον κάποια επαγγελματική συμβουλή, ή συμβουλεύουν, δηλ., δίνουν «αναλύσεις – ερμηνείες – ενδείξεις» και παρέχουν συμβουλές και καθοδήγηση για το ένα είδος ή το άλλο.
Από αυτή την άποψη, είναι αστρολογικοί σύμβουλοι. Η τελική καταχώρηση στον ανωτέρω κώδικα δηλώνει ότι οι επαγγελματίες σύμβουλοι (consultants) αστρολόγοι «παρέχουν τις οδηγίες ως προς το σωστό συγχρονισμό ή τις αποφάσεις όσον αφορά ένα ιδιαίτερο σχέδιο δράσης» Αυτό περιλαμβάνει εξ ορισμού, ουσιαστικά κάθε τομέα της αστρολογίας, Ωριαία, Επιλογών, Οικονομική, Επιχειρηματική, Επανατοποθεσίας.
Συνεπώς, ο τύπος της εγκεκριμένης αστρολογίας -Ψυχολογική, Πρόβλεψης, Βεδική, Uranian, κ.λπ.- δεν σχετίζεται με το εάν κάποιος είναι ή όχι επαγγελματίας σύμβουλος-αστρολόγος. Ο καθένας, που μαζί με τον πελάτη του «ερμηνεύει» το χάρτη του, παρέχει ταυτόχρονα επαγγελματικές συμβουλές και τον συμβουλεύει.
Η Συμβουλευτική Αστρολογία εναντίον της Ψυχολογικής Αστρολογίας
Από τα παραπάνω μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η «Συμβουλευτική Αστρολογία» είναι μία «ομπρέλα» από όρους, που καλύπτει τους ποικιλόμορφους τύπους της αστρολογίας. Δεδομένου ότι κάποιος μπορεί να είναι αστρολογικός σύμβουλος χωρίς απαραιτήτως να είναι ειδικευμένος σε έναν ιδιαίτερο τύπο αστρολογίας, προκύπτει το ερώτημα: ποια είναι η συγκεκριμένη σημασία της ψυχολογικής αστρολογίας;
Για να απαντήσουμε στο ερώτημα, θα ήταν χρήσιμο να διαχωρίσουμε τη «συμβουλευτική ψυχολογία» από την «κλινική ψυχολογία», η τελευταία είναι συνώνυμη με την «ψυχοθεραπεία», και αποτελεί μια ελαφρώς διαφορετική ακαδημαϊκή και επαγγελματική δραστηριότητα.
Η Συμβουλευτική Ψυχολογία μπορεί να οριστεί ως μια ανταλλαγή των απόψεων και των ιδεών για την αποτελεσματική επίλυση των καθημερινών προβλημάτων διαβίωσης ενός ατόμου. Πιθανόν να συνδέονται με τα συναισθηματικά, γνωστικά ή τα προβλήματα συμπεριφοράς του πελάτη, ή μπορούν απλά να είναι περιστασιακές ανησυχίες, όπως εάν κάποιος θα έπρεπε να αλλάξει την εργασία του. Η διάρκεια της θεραπείας μπορεί να ποικίλει από μια μοναδική συνεδρία μέχρι δέκα ή και περισσότερες.
Από την άλλη μεριά, η Ψυχοθεραπεία, είναι μια μορφή θεραπευτικής αγωγής, στην οποία ο θεραπευτής θεμελιώνει μια τακτική σχέση με ένα άτομο με σκοπό να τροποποιήσει τα αυτοκαταστροφικά μοντέλα στη συμπεριφορά του και να προωθήσει τη θετική πρόοδο και εξέλιξη της προσωπικότητας. Η θεραπεία θα είναι μάλλον μακροπρόθεσμη παρά σύντομη, δηλαδή η ψυχοθεραπεία θα διαρκέσει από μερικούς μήνες με μία εβδομαδιαία συνεδρία έως και μερικά χρόνια με δύο ή τρεις συνεδρίες την εβδομάδα.
Οι κλινικοί ψυχολόγοι (δηλ., ψυχοθεραπευτές) παρέχουν συμβουλές, αλλά επίσης
2) είναι εξαιρετικά εκπαιδευμένοι στις εξελικτικές διαδικασίες του υποσυνείδητου (ψυχοδυναμική θεωρία), και
3) επικεντρώνονται πρώτα στη βελτίωση και την αλλαγή της προσωπικότητας.
1) εργάζονται με υγιέστερους, λιγότερο παθολογικούς πληθυσμούς,
2) καθοδηγούν κυρίως τη σταδιοδρομία και την αξιολόγηση της επαγγελματικής κλίσης, και
3) ενδιαφέρονται πρωτίστως για την επίλυση των πρακτικών, άμεσων προβλημάτων.
Ενόσω η συμβουλευτική προσανατολίζεται περισσότερο στην επίλυση των προβλημάτων, η ψυχοθεραπεία προχωρά ακόμα περισσότερο δεδομένου ότι ο σκοπός της είναι η αυτογνωσία και ο αυτό-μετασχηματισμός. Στη συμβουλευτική, το πρόβλημα είναι το πρόβλημα. Οι περισσότεροι άνθρωποι επιδιώκουν τη συμβουλευτική επειδή θέλουν βοήθεια σε κάποιον άμεσο πρόβλημα, όπως μια σύγκρουση στη σχέση ή ένα επαγγελματικό ζήτημα.
Αντιθέτως, στην ψυχοθεραπεία το πρόβλημα είναι το πρόσωπο. Οι άνθρωποι έρχονται για θεραπεία επειδή οι άμυνες που είχαν αναπτύξει στο παρελθόν δεν λειτουργούν πλέον, με συνέπεια, να επιδιώκουν μια βαθύτερη, ουσιαστική αλλαγή, ούτως ώστε να λειτουργούν ως σύνολο. Η ψυχοθεραπεία λοιπόν, ενδιαφέρεται για τα εξωτερικά ζητήματα μόνο μέχρι του σημείου που γίνονται το όχημα για τη διερεύνηση της ενδότερης ψυχολογικής εξελικτικής διαδικασίας.
Όπως θα υποθέσει ο αναγνώστης, η Συμβουλευτική Αστρολογία είναι παρόμοια με τη Συμβουλευτική Ψυχολογία, ενώ η Ψυχολογική Aστρολογία παρομοιάζει με την Ψυχοθεραπεία.
Και πάλι, Συμβουλευτική Αστρολογία είναι ένας ευρύτερος όρος δεδομένου ότι ουσιαστικά όλοι οι αστρολόγοι που ερμηνεύουν χάρτες παρέχουν συμβουλές. Η Ψυχολογική Αστρολογία, από την άλλη, αποτελεί εξειδικευμένο πεδίο της Συμβουλευτικής Αστρολογίας, και με τη μορφή αυτή, έχει πιο συγκεκριμένη και σαφή δραστηριότητα. Ίσως η καθοριστική ιδιότητα της ψυχολογικής αστρολογίας είναι η επικέντρωσή της στην ολοκλήρωση του γενέθλιου χάρτη και, επομένως, στην υποστήριξη της ανθρώπινης δυνατότητας για βελτίωση και αλλαγή.
Οι σύμβουλοι αστρολόγοι παρέχουν τις πρακτικές οδηγίες για τα θέματα προσωπικότητας και τα καθημερινά προβλήματα. Επικεντρώνονται περισσότερο στην εκπαίδευση, την ενθάρρυνση, τον συνειδητό προσανατολισμό, και κατευθύνονται σε συγκεκριμένους, σταθερούς στόχους.
Για τους Ωριαίους Αστρολόγους, αυτό μπορεί να σημαίνει μια συγκεκριμένη ερώτηση όσον αφορά μια σχέση. Ένας αστρολόγος Προβλέψεων θα συμβουλεύσει τον πελάτη του για την καλύτερη περίοδο για διακοπές. Ένας αστρολόγος Επιλογών θα μπορούσε να συμβουλεύσει τον πελάτη του για την καλύτερη χρονική περίοδο για την έναρξη μιας νέας επιχείρησης. Οι τάσεις του χρηματιστηρίου είναι η σφαίρα των οικονομικών αστρολόγων, και οι αστρολόγοι που ειδικεύονται στις επιχειρήσεις παρέχουν τις συμβουλές σχετικά με τους υπαλλήλους, αποφάσεις προσωπικού, την επέκταση του μεριδίου αγοράς, κ.λπ.
Οι ψυχολογικοί αστρολόγοι, αφ’ ετέρου, ενδιαφέρονται κυρίως για την εμβάθυνση στις υποσυνείδητες διαδικασίες και την προώθηση της θεραπείας και του μετασχηματισμού προσωπικότητας. Στην πραγματικότητα, η ψυχολογική αστρολογία είναι συνώνυμη με αυτό που αναφέρεται μερικές φορές ως «Θεραπευτική Αστρολογία». Η Ψυχολογική αστρολογία διακλαδίζεται σε διάφορα σχετικά πεδία που συμπεριλαμβάνουν την Εξελικτική Ψυχολογία και την Ψυχοπαθολογία.
Και οι δύο είναι επεκτάσεις της ψυχολογικής αστρολογίας δεδομένου ότι
1) σχετίζονται με την ψυχολογική προσέγγιση, και
2) μπορούν να ενσωματωθούν στις αστρολογικές γενικές ιδέες και πρακτικές. Μπορεί να υποτεθεί ότι οι ψυχολογικοί αστρολόγοι είναι τουλάχιστον εκπαιδευμένοι και εξοικειωμένοι με αυτά τα θέματα.
Η ψυχολογική αστρολογία επιβάλει 1-3 συνεδρίες. Εντούτοις, ακόμη και σε μία συνεδρία, στοχεύει στη διατύπωση μιας ερμηνείας που θα καθορίζει και θα αντιμετωπίζει τα ψυχολογικά συμπλέγματα, τις σκιές, τις πληγές, τις άμυνες, και ο,τιδήποτε άλλο μπορεί να λειτουργεί χωρίς να το γνωρίζει ο πελάτης. Όπως οι αντίστοιχοί τους ψυχοθεραπευτές, οι ψυχολογικοί αστρολόγοι επίσης συμβουλεύουν, δηλαδή, παρέχουν συμβουλές, κατεύθυνση, και καθοδήγηση. Και πάλι όμως δεν περιορίζονται σε αυτά.
Ένας ψυχολογικός αστρολόγος ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για το πώς ο γενέθλιος χάρτης απεικονίζει την ψυχική δομή και την εξελικτική διαδικασία του ατόμου. Αυτό ακριβώς σημαίνει ο όρος ψυχοδυναμική, η οποία αναφέρεται στις απόκρυφες κινήσεις, συναισθήματα, και πεποιθήσεις, η αλληλεπίδραση των οποίων παράγει την αισθητή συμπεριφορά και τα γεγονότα.
Αντί να εστιάσει αποκλειστικά στις συνέπειες -αισθητή συμπεριφορά και γεγονότα- ο ψυχολογικός αστρολόγος εξερευνά το πώς οι συνέπειες αυτές, αναδύονται από τις βαθύτερες, ασυνείδητες σφαίρες του μυαλού (ψυχοδυναμική). Η συμπεριφορά δεν εξηγείται με την ερμηνεία των αιτίων που προβάλλει η αστρολογία και μάλλον, τα αστρολογικά σύμβολα χρησιμοποιούνται για να εξηγήσουν τις ψυχολογικές διεργασίες που θεωρούνται ως το αληθινό αίτιο της συμπεριφοράς και των γεγονότων.
Η ψυχολογική αστρολογία τοποθετεί την ευθύνη των βιωματικών εμπειριών στο άτομο παρά στα υποθετικά εξωτερικά αίτια που δημιουργούνται από τους πλανήτες. Ο στόχος είναι να ενθαρρύνει τον πελάτη να αναλάβει την ευθύνη για αυτό που προκαλεί και δημιουργεί. Το επίκεντρο μιας ψυχολογικής προσέγγισης είναι η έμφαση στη διευκόλυνση της προόδου και της εξέλιξης του πελάτη προς την κατεύθυνση της καλύτερης δυνατής θέσης.
Ψυχολογική αστρολογία εναντίον της ψυχοθεραπείας
Οι διαφορές μεταξύ της ψυχολογικής αστρολογίας και της ψυχοθεραπείας είναι περισσότερο ζήτημα βαθμού παρά τύπου. Και οι δύο πρακτικές έχουν παρόμοιους στόχους και μπορούν να χρησιμοποιήσουν παρόμοιες τεχνικές. Για παράδειγμα, η κατανόηση των ασυνείδητων βλαβερών πεποιθήσεων απεικονίζει και τις δύο πρακτικές, και κάθε μια εξαρτάται από τις συναισθηματικές συγκρούσεις και τη δεξιοτεχνία στην ερμηνεία.
Επιπλέον, και στις δύο διαδικασίες υπονοείται η προώθηση της βελτίωσης της προσωπικότητας και η ίαση. Μπορούμε ακόμα να πούμε πώς μία και μοναδική συνεδρία της ψυχολογικής αστρολογίας μπορεί να συνοψίσει μία ολόκληρη διαδικασία της ψυχοθεραπείας, έστω και μόνο στο μικρόκοσμο.
Η αποσταθεροποίηση των βλαβερών πεποιθήσεων, η συναισθηματική απελευθέρωση, και η συνεπακόλουθη ενσωμάτωση των απωθημένων μερών είναι εφικτά σε μία τουλάχιστον συνεδρία της συμβουλευτικής αστρολογίας.
Η πλέον προφανής διαφορά μεταξύ των δύο κλάδων είναι η χρονική διάρκεια της διαδικασίας. Στη μεγάλη πλειοψηφία των αστρολογικών περιπτώσεων, ο πελάτης θα προσέλθει σε μία μοναδική συνεδρία αν και δεν είναι ασυνήθιστες και περισσότερες. Όμως ακόμα και εδώ, θα ήταν συγκριτικά σπάνιο για τον πελάτη να προσέλθει σε περισσότερες από 3-4 συνεδρίες. Θα μπορούσαν να λεχθούν πολλά γύρω από ένα χάρτη ή ένα ζήτημα μέχρις ότου εξαντληθούν.
Από την άλλη μεριά, η ψυχοθεραπεία σε γενικές γραμμές, διαρκεί πάνω από μερικούς μήνες έως και αρκετά χρόνια και επικεντρώνεται κυρίως στην υποστήριξη του πελάτη κατά τη διαδικασία της εσωτερικής διερεύνησης και της αποκάλυψης.
Το γεγονός αυτό τονίζει μια ουσιαστική διαφορά μεταξύ του ψυχολογικού αστρολόγου και του ψυχοθεραπευτή. Ο πρώτος χρησιμοποιεί την αστρολογία χάριν της διευκρίνισης ψυχολογικών θεμάτων και συγκρούσεων, ο δεύτερος χρησιμοποιεί τις ψυχοθεραπευτικές τεχνικές χάριν της επίλυσης των ψυχολογικών ζητημάτων και των συγκρούσεων.
Η ψυχολογική αστρολογία χρησιμοποιείται καλύτερα ως διαγνωστικό εργαλείο που μπορεί γρήγορα να διαφωτίσει ποιο είναι το ασυνείδητο και το παθογόνο στον πελάτη. Έστω και αν προκύπτει ένα μικρό άμεσο θεραπευτικό όφελος, στις περισσότερες περιπτώσεις η αληθινή πρόοδος και η ίαση αναδύονται μέσα από μια πιο αργή και αναλυτικότερη διερεύνηση των προβλημάτων που ήρθαν στην επιφάνεια.
Στην τυπική αστρολογική συμβουλευτική, απλά δεν υπάρχει αρκετός διαθέσιμος χρόνος γι’ αυτή τη διαδικασία. Όπως ένας ειδικός στους γεωγραφικούς χάρτες, έτσι και ο αστρολόγος μπορεί να επισημάνει τις διάφορες προκλήσεις, τις δυσκολίες, και τα εμπόδια που ένας ταξιδιώτης θα συναντήσει στην εξέλιξη της πορείας του.
Ο αστρολόγος, επίσης, θα δώσει και μερικές χρήσιμες προτάσεις για το πώς θα διαχειριστεί καλύτερα το ταξίδι του. Όμως, ο ψυχοθεραπευτής, είναι εκείνος ο οποίος θα συνοδεύει τον αναζητητή στην αληθινή κατεύθυνση, θα τον βοηθά, θα τον συμβουλεύει και θα τον στηρίζει σε κάθε του βήμα.
Η μεγαλύτερη αξία ενός αστρολόγου είναι η δυνατότητά του να επισπεύσει την αποκάλυψη του νοήματος. Οι πελάτες συχνά επιδιώκουν τη συμβουλευτική, όταν έρχονται αντιμέτωποι με μια προσωπική δυσκολία.
Αυτές οι δυσκολίες, γενικά, έχουν τις ρίζες τους στην ενδοψυχική σύγκρουση, η οποία είναι έμφυτη στην ψυχή και συμβολίζεται από τον αστρολογικό χάρτη. Η ενδοψυχική σύγκρουση φανερώνει τις βλαπτικές πεποιθήσεις και την αυτό-καταστροφική συμπεριφορά. Tα εξωγενή προβλήματα και οι προσπάθειες είναι συγχρονισμένες εκδηλώσεις της ψυχής/χάρτη, και προσφέρουν το όχημα για την επίλυση της εσωτερικής σύγκρουσης.
Το πλεονέκτημα ενός αστρολογικού συμβούλου είναι ότι μπορεί να αποκαλύψει γρήγορα πώς συνδέονται οι ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες. Μια πλανητική σχέση όπως, το τετράγωνο του Ηλίου με τον Πλούτωνα μπορεί να συμβολίζει μια εσωτερική σύγκρουση, μια συνακόλουθη βλαβερή πεποίθηση και την ταυτόχρονη είσοδο των συνεπειών από τα γεγονότα.
Όλο αυτό είναι ισοδύναμο με την επισήμανση της κατεύθυνσης της ίασης, ένα είδος προθέρμανσης ή εισαγωγής στο πραγματικό γεγονός. Οι ψυχολογικοί αστρολόγοι αναγνωρίζουν ότι η προσωπικότητα εξελίσσεται μέσα από το χρόνο και ανάλογα αλλάζει και η μοίρα κάποιου. Ο μετασχηματισμός δεν συμβαίνει αυτόματα, μετά την αστρολογική αποκάλυψη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι θα συμφωνούσαν ότι η επιμονή στην αλλαγή θέλει χρόνο, υπομονή και συνεχή προσπάθεια. Υπό ιδανικές συνθήκες, η δέσμευση κάποιου για την αλλαγή αποτελεί ισόβια διαδικασία. Ο ρόλος της αστρολογίας σε αυτήν τη διαδικασία είναι πρωτίστως διαγνωστικός και προγνωστικός, δηλαδή, μια καλή αστρολογική συνεδρία προσφέρει τη βαθιά αντίληψη της φύσης των δυσκολιών του πελάτη, ενώ παράλληλα δίνει την ελπίδα και την κατεύθυνση για τη μέλλουσα αλλαγή.
Καθώς η καθημερινή διαβίωση περιέχει τις ευκαιρίες για ίαση, η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει αλλά και να επιταχύνει την πρόοδο, ειδικά στη διάρκεια περιόδων πίεσης ή κρίσης. Η διαφορά της από την ψυχολογική αστρολογία είναι η έμφαση που δίνει στην αυτο-εξερεύνηση και τη συναισθηματική απελευθέρωση. Η αστρολογική συμβουλευτική δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαδικασία της ερμηνείας -καταδεικνύοντας τη σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν- και αποκαλύπτοντας πως οι βλαπτικές πεποιθήσεις αντανακλώνται ταυτόχρονα στην εξωτερική εμπειρία. Στην ψυχοθεραπεία, εντούτοις, η διαδικασία μετατοπίζεται από την αρχική ερμηνεία στη διευκόλυνση της εξερεύνησης και της αυτο-αποκάλυψης.
Το βάρος της ευθύνης είναι τώρα στον πελάτη, ο οποίος αναμένεται να συμμετάσχει στη διαδικασία της ενδοσκόπησης. Ο πελάτης, αρχικά επικεντρώνεται στη διερεύνηση των συναισθημάτων του -ανησυχίες, προβληματισμοί, συγκρούσεις- και σε ό,τι πρόκειται να ακολουθήσει. Αυτό απαιτεί απαραιτήτως την υποστήριξη και δεκτικότητα του ψυχοθεραπευτή, που όμως δεν πρέπει να εμπλακεί σε πρόωρες ερμηνείες και βιαστικά συμπεράσματα.
Εάν όλα πάνε καλά, ο πελάτης βαθμιαία θα νιώθει αρκετά ασφαλής ώστε να ανακαλεί παλιές ξεχασμένες μνήμες, ή ακόμα και πρόσφατες που είναι επώδυνες ή φοβάται να τις αντιμετωπίσει.
Οι μνήμες αυτές συνοδεύονται από τα καταπιεσμένα συναισθήματα που συνδέονται με τραυματικές εμπειρίες, και με τις θλιβερές, βλαβερές ιδέες που διαμορφώθηκαν κατά τη διέγερσή τους. Η αποκάλυψη αυτής της κατηγορίας, έχει μια εντελώς διαφορετική ποιότητα από την αντίληψη της αστρολογικής συμβουλευτικής.
Είναι πληρέστερη, πιο τρισδιάστατη, και διαθέτει ένα συναισθηματικό συστατικό που επιτρέπει τη βαθύτερη κατανόηση, την ολοκλήρωση προσωπικότητας, και την πραγματική ίαση. Είναι περιττό να πούμε πως η διαχείριση του υλικού αυτού για ψυχοθεραπευτικούς σκοπούς απαιτεί αξιόλογη κατάρτιση και εμπειρία.
Ηθικές εκτιμήσεις
Δεδομένης της λεπτής αλλά σημαντικής διαφοράς μεταξύ της αστρολογίας και της ψυχοθεραπείας, οι διάφοροι δεοντολογικοί κώδικες διαθέτουν κεφάλαια σχετικά με τα «όρια της ικανότητας». Τα ηθικά ζητήματα προκύπτουν όταν οι πελάτες επιδιώκουν να επισκέπτονται τους αστρολόγους για μεγάλη χρονική περίοδο.
Το κίνητρό τους για βοήθεια είναι πιθανό να διευθύνεται από το φόβο μιας τυπικής συμβουλής, το στίγμα που συνεπάγεται η ψυχοθεραπεία, ή της αφελούς αντίληψης ότι οι αστρολόγοι έχουν τις απαντήσεις σε όλα τα προβλήματα. Εντούτοις, μόλις η βοήθεια προχωρήσει πέρα από την ερμηνεία του χάρτη του πελάτη, ο αστρολόγος μπορεί ακούσια να μπει στην περιοχή της ψυχοθεραπείας.
Εξαιρώντας την περίπτωση που ο αστρολόγος διαθέτει τουλάχιστον κάποια επίσημη κατάρτιση στον τομέα αυτό, θα ήταν πιθανώς προς συμφέρον του πελάτη να απευθυνθεί σε ένα επαγγελματία θεραπευτή, ειδικευμένο στα θέματα που τον ενδιαφέρουν. Ένας πελάτης που πάσχει από κλινική κατάθλιψη, μετα-τραυματικό σύνδρομο στρες, σοβαρή δυσλειτουργία στο γάμο, διαταραγμένη προσωπικότητα, ή οποιοδήποτε άλλη ασθένεια, θα εξυπηρετηθεί καλύτερα από τους επαγγελματίες που εκπαιδεύονται στην πρόσβαση, τον εντοπισμό και την ορθή χρήση των όρων αυτών.
Κάτω από ιδανικές συνθήκες, οι ψυχολογικοί αστρολόγοι έχουν θεραπευτική επίδραση στους πελάτες τους. Είναι αναγκαίο όμως να διαφοροποιηθούν από την τακτική εργασία με τα ψυχολογικά προβλήματα και τις ανησυχίες που θα αποκαλυφθούν σε μία αστρολογική συνάντηση. Μέχρις ότου να προκύψουν αυτά τα ζητήματα, επιβάλλεται, ο αστρολόγος στη διάρκεια της συνάντησης να ανταποκριθεί με πνεύμα κατανόησης, υποστήριξης και ευαισθησίας.
Εντούτοις, εκτός αν επίσης είναι εκπαιδευμένοι στις ψυχοθεραπευτικές τεχνικές (θα ήταν ιδανική η χορήγηση άδειας ψυχοθεραπευτικής πρακτικής), θα ήταν ανήθικο οι αστρολόγοι να συνεχίσουν να βλέπουν τους πελάτες τους για μεγάλη χρονική περίοδο.
Συνεπώς, το τμήμα D.2.a. του κώδικα δεοντολογίας της APA (Ένωση Ψυχολογικής Αστρολογίας), δηλώνει:
- Όρια της ικανότητας
Οι αστρολόγοι- σύμβουλοι θα δραστηριοποιούνται μόνο μέσα στα όρια της ικανότητάς τους και δεν θα προσπαθούν να ασκούν την ψυχοθεραπεία εκτός αν έχουν λάβει την κατάλληλη κατάρτιση, την επίβλεψη και την πιστοποίηση.
Στον κώδικα ISAR, έχει προταθεί μία νέα διατύπωση για αυτό το τμήμα:
- Όρια της ικανότητας
Oι αστρολόγοι – σύμβουλοι θα δραστηριοποιούνται μόνο μέσα στα όρια της ικανότητάς τους, δεν θα παραποιούν τα τυπικά ακαδημαϊκά προσόντα τους, και δεν θα υποστηρίζουν ότι είναι ψυχολόγοι ή ψυχοθεραπευτές χωρίς την απαραίτητη κατάρτιση και την πιστοποίηση.
Σημειώστε ότι η εκδοχή της ISAR εισάγει μια λεπτή αλλαγή στη διατύπωση που ουσιαστικά αποδυναμώνει την αρχική καταχώρηση της APA. Σκοπός της αρχικής καταχώρησης ήταν να δηλώσει πως οι αστρολόγοι δεν θα έπρεπε να ασκούν την ψυχοθεραπεία χωρίς την απαραίτητη κατάρτιση.
Η νέα αναδιατύπωση συγχέει το ζήτημα. Βεβαιώνει ότι οι αστρολόγοι δεν πρέπει να υποστηρίζουν (να δηλώνουν) ότι είναι ψυχοθεραπευτές, αλλά δεν δηλώνει ότι οι αστρολόγοι δεν πρέπει να ασκήσουν την ψυχοθεραπεία. Το πρόβλημα είναι ότι μερικοί αστρολόγοι ασκούν ψυχοθεραπευτική εργασία με τους πελάτες χωρίς απαραιτήτως να υποστηρίζουν ότι είναι ψυχοθεραπευτές.
Το ερώτημα είναι, εάν είναι ικανοποιητικό απλά να ειπωθεί ότι αστρολόγοι «δεν θα έπρεπε να δηλώνουν» ότι είναι ψυχοθεραπευτές, ή εάν ο κώδικας πρέπει να παρέχει μια σαφή, οριστική οδηγία που δηλώνει ότι οι αστρολόγοι «δεν θα έπρεπε να ασκούν» την ψυχοθεραπεία.
Η εκδοχή της ISAR βασίζεται στον προβληματισμό ότι η συμβουλευτική αστρολογία θα επικαλύπτει μερικές φορές την ψυχοθεραπεία. Η απαγόρευση προς τους αστρολόγους να ασκούν την ψυχοθεραπεία ίσως να παρερμηνευθεί και να σημάνει ότι οι αστρολόγοι δεν πρέπει να παρέχουν οποιασδήποτε μορφής συμβουλή. Εντούτοις, αυτή η θέση είναι αστήρικτη.
Ενώ η διαφορά μεταξύ της θεραπευτικής αστρολογίας και της ψυχοθεραπείας μπορεί να αφορά περισσότερο το βαθμό απ’ ότι τον τύπο, σκέφτομαι ότι οι περισσότεροι λογικοί άνθρωποι μπορούν να τις διαχωρίσουν από μόνοι τους.
Πάλι, η προφανέστερη διαφορά μεταξύ των δύο κλάδων είναι το απαιτούμενο χρονικό διάστημα της διαδικασίας. Η αστρολογική εργασία σπάνια υπερβαίνει τις 1-3 συνεδρίες, ενώ η ψυχοθεραπεία μπορεί να διαρκέσει από αρκετούς μήνες μέχρι 10 ή και περισσότερα χρόνια. Υπάρχουν επίσης και άλλες διαφορές.
Η αστρολογική εργασία μπορεί κατά περιόδους να παρεκκλίνει από το χάρτη και να αγγίξει τις ευαίσθητες, συναισθηματικές περιοχές του πελάτη, αλλά σχεδόν πάντα θα επιστρέφει στο χάρτη ως το αρχικό μέσο για την απόδοση της ερμηνείας. Αντιθέτως, ακόμη και για τους ψυχοθεραπευτές που χρησιμοποιούν την αστρολογία, θα ήταν σπάνιο να συζητήσουν με τον πελάτη για το χάρτη τους και το ωροσκόπιο χρησιμοποιείται μάλλον ως διαγνωστικό εργαλείο που επιταχύνει τη διόραση και εμβαθύνει στη συναισθηματική εκδήλωση.
Ο πελάτης ωφελείται έμμεσα επειδή αντιλαμβάνεται σταδιακά ότι ο χάρτης υποστηρίζει τον θεραπευτή του. Oποιαδήποτε αναφορά στο χάρτη είναι περιττή διότι υπάρχει κίνδυνος να παρεισφρήσει στην εσωτερική διερεύνηση του πελάτη μετατοπίζοντας το επίκεντρο σε ακατάσχετες διανοουμενίστικες σκέψεις.
Εάν οι αστρολόγοι αναλαμβάνουν την ευθύνη να εργάζονται με τους πελάτες σε τακτική βάση, το πρόβλημα δεν είναι ότι θα αδυνατούν να βοηθήσουν, αλλά ότι χωρίς την απαραίτητη εκπαίδευση στην αξιολόγηση και διάγνωση θα είναι δύσκολο να διακρίνουν τις περιπτώσεις που μπορούν να βοηθήσουν από εκείνες που δεν μπορούν. Χρειάζονται χρόνια επιστημονικής εκπαίδευσης και χιλιάδες ώρες επίβλεψης για να μπορέσει κάποιος να γίνει πραγματικά καλός στη διάγνωση.
Η ψυχολογική αξιολόγηση και η διάγνωση ενός πραγματικού πελάτη είναι μια συνεχής διαδικασία. Εάν ένας πελάτης έχει κακοποιηθεί ως παιδί και πάσχει από διαταραχή διχασμένης προσωπικότητας, τούτο θα γίνει εμφανές σε έναν εκπαιδευμένο ψυχοθεραπευτή μετά από αρκετούς μήνες θεραπείας. Επιπλέον, η σωστή διάγνωση είναι το κλειδί στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
Για να βοηθήσει ουσιαστικά έναν τέτοιο πελάτη θα χρειάζονταν χρόνια εντατικής, προσεκτικής εργασίας. Ο ίδιος αυτός πελάτης θα ζητούσε ίσως από τον αστρολόγο του να «βοηθήσει» τη χαμηλή αυτοεκτίμησή του και τις ταραγμένες σχέσεις του. Θα ζητούσε να τον επισκέπτεται τακτικά.
Εάν ο αστρολόγος ενδώσει στο αίτημά του, τότε θα μπει σε ένα σκοτεινό τέλμα από το οποίο θα είναι δύσκολο να απεγκλωβιστεί χωρίς να βλάψει τον πελάτη του, τον εαυτό του ή και τους δύο.
Το θέμα είναι ότι ακόμα κι αν ο πελάτης το ζητά, αυτό δεν δικαιολογεί την αποδοχή της αμοιβής για «τη βοήθεια» που πιθανόν κάποιος δεν είναι σε θέση να παρέχει. Ανοίγοντας την πόρτα στην τακτική θεραπευτική συνεργασία μέσω των πολλαπλών συνεδριών με έναν πελάτη, ο αστρολόγος διατρέχει τον κίνδυνο να αμειφθεί για υπηρεσίες που αργότερα θα ανακαλύψει πως ήταν έξω από τα όρια της ικανότητάς του.
Όταν όμως συμβεί αυτό, θα είναι ήδη πάρα πολύ αργά και η ζημιά θα έχει γίνει. Ο πελάτης θα είναι φτωχότερος και προς τα χρήματα και προς τη διανοητική του υγεία. Θα μπορούσε να είχε γίνει η κατάλληλη υπόδειξη. Είναι πειρασμός να πιστεύουμε πως οι αστρολόγοι μπορούν τα πάντα για όλους τους ανθρώπους, αλλά όμως δεν είναι έτσι. Η αστρολογία είναι ένα πάρα πολύ ισχυρό εργαλείο, και οι αστρολόγοι πρέπει πάντα να περιφρουρούν το εργαλείο της εργασίας τους από την ύβρη που μπορεί να προκληθεί.
Ακριβώς επειδή υπάρχει μια συγκεχυμένη επικάλυψη μεταξύ της συμβουλευτικής αστρολογίας και της ψυχοθεραπείας, είναι αναγκαία η διάταξη που απαιτεί οι σύμβουλοι-αστρολόγοι να μην ασκούν την ψυχοθεραπεία. Μια τέτοια διάταξη δεν θα απαγορεύει στους αστρολόγους να επιδρούν θεραπευτικά, να είναι ευαίσθητοι, συναισθηματικοί, διορατικοί κ.λπ. Απλά θα ορίζει ότι κάποιος δεν πρέπει να ασκεί τακτική ψυχοθεραπεία εκτός αν διαθέτει την κατάλληλη εκπαίδευση. Η λέξη κλειδί βρίσκεται στην «τακτική».
Όσο οι ψυχολογικοί αστρολόγοι εργάζονται ικανοποιητικά με πελάτες, είναι τρωτοί στην αποδοχή αμοιβής για υπηρεσίες που υπερβαίνουν τα όρια ικανότητάς τους. Τα οικονομικά κίνητρα, το να μη θέλουν ν’ απορρίψουν ή να απογοητεύσουν τον πελάτη, η ικανοποίηση του εγώ τους, και διάφοροι άλλοι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στη δυσκολία καθιέρωσης σαφών ορίων στον τομέα αυτό.
Περίληψη και συμπέρασμα
Η Συμβουλευτική Αστρολογία είναι ένας γενικός όρος που καλύπτει ουσιαστικά όλους τους τύπους παροχής συμβουλών προς τους πελάτες. Η γενική εστίαση είναι στην παροχή των συμβουλών για τη διαχείριση των καθημερινών προβλημάτων και των ανησυχιών. Η ψυχολογική αστρολογία είναι ένας εξειδικευμένος τομέας της συμβουλευτικής αστρολογίας και προσπαθεί για τη βαθύτερη κατανόηση των ζητημάτων προσωπικότητας και των ψυχικών πληγών.
Η έμφαση μετατοπίζεται από την επιφάνεια στο βάθος, από αυτά που είναι προφανή σε αυτά που υπονοούνται και έχει σαν επακόλουθο την αποκάλυψη των υποσυνείδητων συγκρούσεων και των πεποιθήσεων. Εφόσον η Συμβουλευτική Αστρολογία παρέχει την εκπαίδευση και την κατεύθυνση, η ψυχολογική αστρολογία προχωράει περισσότερο δεδομένου ότι θέτει το στάδιο για τη θεραπεία και το μετασχηματισμό. Η πραγματική εργασία της θεραπείας ίσως να διευκολυνθεί καλύτερα από την ψυχοθεραπεία, η οποία παρέχει την υποστήριξη, τη δομή και το χρόνο που απαιτεί η χρόνια και μόνιμη αλλαγή.
Ενώ υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές και μεταξύ των τριών προτύπων, υπάρχουν επίσης ομοιότητες που τις υπερκαλύπτουν.
Κάθε κλάδος εξετάζει την ψυχή σε διαφορετικό επίπεδο και ακόμα, όλοι είναι αφοσιωμένοι στη διαδικασία που θα βοηθήσει τον πελάτη να ξεπεράσει τις προκλήσεις που βιώνει καθημερινά. Η αξία της αστρολογίας στην εξέλιξη της ψυχοθεραπείας είναι ανεκτίμητη γιατί μπορεί να επιταχύνει τη διαγνωστική φάση, να ενισχύσει το συναίσθημα, και να φωτίσει την πορεία της θεραπείας.
Πρωτύτυπος τίτλος: Astrology and Psychotherapy. Differences, Similarities, and Ethical Considerations
Πηγή: Astrology and Psychotherapy